کانی‎شناسی و ژئوشیمی گلسنگ‌های نئوپروتروزوییک کاهار در کوه کاهار (شمال باختر تهران)

سازند کاهار در برش الگوی خود واقع در کوه کاهار، 75  کیلومتری شمال باختر تهران، از حدود 1000 متر سنگ‌های آواری (بیشتر گلسنگ) تشکیل شده است. این مطالعه با تکیه بر روی ترکیب کانی‌شناسی و ژئوشیمیایی این گلسنگ‌ها به‌دنبال شناسایی منشأ احتمالی و جایگاه زمین‌ساختی آنهاست. مطالعات میکروسکوپ نوری و XRD نشان می‎دهند که این گلسنگ‌ها از کوارتز، فلدسپار (به‎ویژه پلاژیوکلاز) و به‌میزان کمتر کانی‌های فیلوسیلیکاتی (بیشتر ایلیت و کلریت) تشکیل شده‌اند. بررسی سنگ‌نگاری گلسنگ‌ها با استفاده از SEM-EDX نشان می‎دهد که فرم‌های صفحه‌ای ایلیت و کلریت ممکن است طی دیاژنز (ایلیتی شدن و کلریتی شدن) شکل گرفته باشند. تقسیم‎بندی گلسنگ‌های مورد مطالعه بر پایه اندیس بلوغ، آنها را تکتیک و فیلو-تکتیک، نهشته شده در حوضه‌های مرتبط با جایگاه زمین‌ساختی جزایر کمانی (قاره‌ای) نشان می‎دهد. اندیس شیمیایی دگرسانی (به‌طور میانگین 70) و متغیرهای A-CN-K به‌دست آمده برای گلسنگ‌های کاهار، نشان‌دهنده هوازدگی شیمیایی متوسط در ناحیه منشأ آنهاست. همچنین، ترکیب شیمیایی گلسنگ‌ها، نشان از تأثیر کم چرخه مجدد رسوبی در نهشته‌های کاهار است. نمودار‌های تفکیکی ژئوشیمیایی، نسبت عناصر فرعی غیر متحرک و نیز داده‌های عناصر خاکی کمیاب گلسنگ‌ها، نشان‌دهنده منشأ گرفتن رسوبات این گلسنگ‌ها از منشأهای فلسیک و نهشته شدن آنها در حوضه‌ای مرتبط با جایگاه زمین‌ساختی جزایر کمانی است. مدل به‌دست آمده برای جایگاه زمین‌ساختی حوضه کاهار در نئوپروتروزوییک پسین را می‎توان توسط مدل‌های جدیدی که ایران را مشابه با زمین‌های کمانی آوالونیا و کادومیا به‌عنوان بخشی از زمین‌های حاشیه شمالی گندوانا در نظر می‎گیرند، تفسیر کرد.